sábado, 17 de agosto de 2024

ULTZAMA. Merindad de Iruñea-Pamplona, Nafarroa, Euskal Herria. Jatorrizko esanahia. / Significado originario.

 










◇◇◇

▪︎ULTZAMA

Valle en alto con río y aldeas en el norte de Nafarroa.
Meridad de Iruñea- Pamplona.

" Erdi Aroan, ibarraren izena idazkietan hainbat eta hainbat eratara azaltzen zen: 
•Iozama, 
•Utzama, 
•Hutzama, 
•Ucama 
edo 
•Uzama,
ustezko jatorrizko 
•Uxama 
eta egungo 
Ultzama-ren
arteko eratorriak izango liratekeenak. 
1366ko testu batean
•Urçama
bezala agertu zen.
Honek Jose Maria Satrustegi 
ur hitzarekin erlazionatzera eraman zuen."

"Hau bere egoera geografiko estrategikoaren ondorioa da, antzinarotik Bidasoko haranak gainontzeko Nafarroa Garaiarekin lotzen dituen bidean egon baita, Belate muga geografikoa gainditzeko bide nagusia izanik. Hain zuzen ere, Oiasso (Irun) eta Pompaelo (Iruñea) lotzen zituen erromatar galtzada hemendik igarotzen zen, eta gaur egun helburu bera betetzen duen N-121-A errepidea ere Ultzamatik igarotzen da."

☆☆☆

¤ Etimología

Mitxelena "patinó" aquí :
ni es nombre celta, ni es igual que Uxama <> Osma.

Es Euskera, viene y significa lo que 
se indica a continuación:

▪︎ULTZAMA

0.
< GOI ORO HEDA
ZAIN BEHA MUGA BIDE
DEN IBAŔ


¤ Significado

Valle-vega
que está desplazado
todo en alto
mirando vigilante
el camino de la frontera.


¤ Evolución fonética
y aglutinación drl nombte

0.
< GOI ORO HEDA
ZAIN BEHA MUGA BIDE
DEN IBAŔ

1.
> *HUI  ORO ÎTE
ZEMI^A  NUHA UIRE
RI^ IMA^

2.
> *HII  ORO  TI
ZINI  HI^A  (II^I)
(^Î ) MÂ

3.
> *HĪ  ORO  T(I)
Z(IHI)  (^I)Â


4.O

> *HĪOROTZĀ^MÂ

(Antigüedad)

Variedades:

<> HĪŌTZĀMÂ

<> ĪŌZĀMÂ

<> HŪTZĀMÂ

<> ŪZĀMÂ

<> ŪXĀMÂ

<> URUTZĀMÂ

<> URZĀMÂ

<> ULUTZĀMÂ

(Medievo)

<> ULZĀMÂ

<> ULTZĀMÂ

(Moderno y Actual)


♧◇♧
¤ Etimologías propias de @fga51.
♧◇♧








No hay comentarios:

Publicar un comentario