ESKU eta eratorriak: ESKUIN / ESKUBI - EZKER - ESKER - ESKAtu - EMAN - ERAMAN / EROAN - ESKAINI / ESKEÑI. La mano y sus derivados. Jatorrizko esanahiak.

◇◇◇ 

ESKU eta eratorriak.

Mano y derivados.

Jatorrizko esanahiak. 

☆☆☆ 

ESKU

Hitz  oso aintzinakoa.

-Lehenengo parea:

atz - eri :  

mano, zarpa, garra - dedo de mano o pie, pincho

-Azkeneko parea:

esku -hatz

mano - dedo de la mano

-Se conserva "eri" como dedo de mano o pie, "atzeman" como atrapar, "atz" como zarpa y "atzamar" en Bizkaia como dedo de la mano, garra, zarpa.

ESKU 

-Jatorri:

<ATZ GOI-ko

-Esanahia:

zarpa de arriba

garra/zarpa alta

-Bilakaera:

>ETZ  KUI-ku

>ES  KU-ku

>ESKU

Handik:

ESKUIN / ESKUBI

mano derecha

<ESKU  ON  DEN

que es mano buena

>ESKU U^ RIN

>ESKUU^IN

a.

>ESKUIN

b.

>ESKUBI^ 

Eta:

EZKER   

mano izquierda

< ATZ GOI KER DEN

que es zarpa de arriba torpe

que es mano torpe

>ETZ KUI KER  RI^

>EZKIKER^I

> EZKER 

-Oharra

Euskal zenbaiak eskuekin osatuak izan ziren, deskribapen zehatza izanik segun eta nola jarriak ziren eskuak, ahurrak eta eriak zenbakiak osatzeko:

Esaterako:

-eri ahur > elaur > laur > lau

-beha ahur heda zan > bortz > bost

-atzaz eri > tzei > sei

-atzaz bi eri > zazpi

-bat eri ahur utzi > baderautzi 

>bederatzi

-zan ber atz ahur heda eri > zamar 

> hamar

-hamar eri gain heda > hamaika

-hor ge/ken eri > hogei / orkei (ib.°)

eta abar 

-Oharra:

Ez nahastu:

EZKER - ESKERtu - ESKAtu 

- ESKAINI.

-ESKER-tu

agradecer, agradecimiento

dar gracias, gratitud 

< ESKU ELKARtze

ajuntamiento de manos

juntar de manos

manos juntas (como para rezar) 

>ESKU I^KAR

>ESKIKER

>ESKKER > ESKER > ESKER-tu 

-ESKA-tu

pedir, rogar, solicitar

<ESKU HEDA AHUR GORA DEN

extender la mano con la palma hacia arriba

>ESKU ^IRA A^U^ HU^A RI

>ESKU  I^A   AI  ^IA ^I

>ESKIAIA

>ESKAA > ESKA > ESKA-tu 

Baita ere:

EMAN

dar

<ATZ HEDA AHUR BEHERA DEN

extender la mano (arc°) con la palma hacia abajo

>ETZ  ^IRE  E^I^  MI^I^A  RIN

>EZ  I^E  E  MIA  ^IN

>E E E MA N =  EMAN 

-Derivados:

eman > eraman > eraban > erauan > eroan.

ESKAINI

ofrecer

Jatorria:

0. ESKU HEDA ORO MEHE.

Esanahia:

Extender la mano con toda suavidad.

Bilakaera:

1. ESKU IRA UU MII

2. ESK(I)  (I)A  II  NI

3. ESKAINI

♧◇♧

@fga51

♧◇♧