miércoles, 27 de noviembre de 2024

ERRETANA / RETANA. Arabaŕ Lautada. Araba. Euskal Herria. Jatorrizko esanahia. Significado originario.

 









◇◇◇ 

¤ Erretana / Retana
Arabar Lautada. 


Erretana (Retana gaztelaniaz) 
Gasteizko udalerriaren iparraldean dago, 
hirigunetik zortzi bat kilometrora. 
Miñao, Mendibil eta Dura(na) herrixken artean dago, 
Legutiora doan autobidearen albo batean. 

1973an neolito garaiko aztarna arkeologiko garrantzitsuak 
aurkitu ziren Erretanan. Aztarna horiek gaur egun 
Gasteizko Arkeologia Museoan daude ikusgai. 

Herriaren izena 1025 inguruan idatzitako 
Donemiliagako goldean dokumentatuta dago: 
Erretanna. 

Herriaren lehenengo aipamena 952koa da, 
eta 'Erentana' idatzita ageri da. 
1025eko agiri batean, berriz, 'Erretanna' idatzita ageri da. 
1257ko beste batean, 'Retainna'. 
1332an Gasteizko jurisdikzioari atxiki zitzaizkion herrietako bat izan zen, 
Gaztelako Alfontso XI.a erregearen dohaintza medio. 

Ibaiak : Zadorra eta Gorbea. 


Situado 8 km. al Norte de Vitoria-Gasteiz. 

Situado 27 km. al Sur del Monte Gorbeia y Bizkaia y algo
más de Gipuzkoa por Legutio, Arlaban y Salinas de Leniz
(Leintz Gatzaga), Alto Deba. 

Situado en la Llanada Alavesa (Arabaŕ Lautada). 

☆☆☆


▪︎RETANA / ERRETANA
Araba 


¤ Etimología 


Nombres antiguos. 

Aparece como: 

• Eŕentana 
en doc. de 952 citado en el "C. S. M." 
publicado en 1930 p. 58; 

•Erretanna en doc. de 1025 citado en el "C. S. M." 
del mismo año; 

•Ŕetainna en doc. de 1257 citado en 
"Revista de archivos..." de los años 1907 a 1909. 

[Ref. G. L. G., "B. I. S. S." 1969 p. 62]. 

[Enciclopedia Auñamendi]


▪︎ERRETANA  /  RETANA 

0.

< *INGURUAN LUŔ LAUA ZAN HEDA DAUEN DEN ZAIN URI • 

( zan den  >  handî ) 


¤ Significado 


QUE ES POBLADO GUARDIÁN 
QUE TIENE ALREDEDOR
TIERRA LLANA
DE GRAN EXTENSIÓN.
(la Llanada Alavesa) 


¤ Evolución fonética
y aglutinación del nombre


0.

< *INGURUAN LUŔ LAUA ZAN HEDA DAUEN DEN ZAIN URI 

1.

> *I^HU^UE^  RUŔ REUE  ZEN ^ETA  RAUEN  REN ZAI^ U^I 

2.

> *(Î^I^I)Ê  (^I)RR  ^E(I)E  ^ÊN  ÊTA  ^AIIN  (^I)N  ^A(Î)  (IÎ) 

3.

> *ÊRRĒ^NTĀĪN(Î)N 

4.0

> *ÊRRĒNTĀĪNN 

4.0 > 4.1

ÊŔĒNTĀN  (año 952) 

4.0 > 4.2

ÊRRĒ^TĀNN  (año1025, RSM) 

4.0 > 4.3

ŔĒ^TĀĪNN   (año 1257) 

4.2 > 4.4

ERRETANA   (euskera actual) 

4.4 > 4.5

RETANA   (castellano actual)


¤ Nota 

Apellidos alaveses compuestos
de un patronímico y éste toponímico: 

•Otxoa de Retana
•Fernández de Retana
etc.


♧◇♧
¤ Etimologías propias de @fga51.
♧◇♧










No hay comentarios:

Publicar un comentario