Gurasoak: Ama eta Aita.

◇◇◇

▪︎gurasoak <> burasoak
•la madre y el padre
•los progenitores
< [*GURE ABA OSO DIRENAK] 
•[ Los Que Son Nuestros Parientes Por Completo ]

1.
< *gure aba oso direnak
> *gure ama oso riêhak
> *gure ana oso îêâk
> *gur(e) aha (o)so (ê)âk
> *guraâsoâk
> [ gurāsoâk ]

2. (B)
> *gurabasoak > [ gurãsoak ]
(metátesis)
> *buragasoak
> *burahasoak
> *buraâsoak
> [ burāsoak ]  (B)

◇


▪︎ama
•madre
< [*ERDITU DAUN EMA-K ]
•[ Mujer Que Ha Parido ]
< *eRditu daun ema-k
< *êRitu raû ema-g
> *êrdu âû ma-h
> *êldu âî mâ
> *êru â mâ > *êî â mâ
> *êâmâ
> [ âmâ ] : madre (cast.)

•Diminutivo afectivo:
> ama-txo <> ama-txu : mamá (cast.)

¤ Derivados

1.
< [*âmâren âmâ ]
< *âmâ(ê)âmâ
> [ âm^āmā <> âmāmā ]  (B)
•madre de madre
•abuela

2.
< [*ÂMÂ-k DAUN ÂMÂ ]
•[ La Madre Que Tiene La Madre ]
•abuela
> *âmâ reû âmâ
> *âmâ êû âmâ
> *âmâ û (ê)mâ
> *âmômâ > [ âmônâ ]  (G)
> [ âmûmâ ]  (B)
•abuela

3.
•amona < *ama ona  > amona
buena madre : abuela
¤ Nota : podría venir de 2. y lo de "buena" ser coincidencia.

4.
•amatxi : abuela (Ipar.)
•mamita

5.
•amandre
•señora madre
•abuela

6.
•amagoi
•alta madre
•abuela
•hada

7.
•amabitxi
•madre de adorno : •madrina

8.
•ama besoetako
•madre de los brazos
•madrina del bautismo

9.
•ama pontekoa
•madrina del bautismo

◇

▪︎aita
•padre
< [*HAZI HEDA DAUN ARR-A-K ]
•(Varón Que Ha Extendido
-Propagado-Fluído Semilla-Esperma-Semen)
•[Varón Que Ha Inseminado]
< *hazi heda daun arr-a-k
> *âz êta râû arrag
> *â îte ^â ârrah
> *â ît^ārrê
> *âîtāR > *âîtãL
> [ âîtā^ ] : padre (cast.)
> âttā  (con bustidura)

•Diminutivo afectivo:
> aita-txo <> aita-txu : papá (cast.)

¤ Variantes

•âîtā <> âîtē
•âttã 
•âîttā <> âîttē
•âîtxā <> âîtxē  (NO etxe : casa)
•etxā > txã 
(Ej.: Txā Martin <> Chamartín :
Padre Martin : Aita Martin )
"Menendez Pidalen teoriaren arabera eta Euskaltzaindiak eta Koldo Mitxelenak berretsita, Chamartín izenaren etimologia "Aita Martin" izango litzateke."

¤ Derivados

1.
< *âîtā âîtā > *âîtāiîtā> *âîtēîtã
> [ âîtāîtā > âîtītā
> âîtītē > âîttīttē > âîtxītxē ]  (B)
•padre de padre
•abuelo (cast.)

2.

< [*ÂÎTĀ-k DAUN ÂÎTĀ ]
•[ El Padre Que Tiene El Padre ]
< *âîtā-k daun âîtā
> *âîtā-g reû âîtā
> *âîtā-h êû âîtā > [ âîtāîtā ]
> *âîtē^ ê êtā
> *âît^ētā
> [ âîtī^tā > âîtī^tē ]
•abuelo (cast.)
> [ âîttīttā > âîttīttē ]
> [ âîtxītxā > āîtxītxē ]
•abuelito (cast.)

3.
•aitona (G)
•el buen padre
•abuelo

4.
•aitatxi : abuelo (Ipar.)
•papito

5.
•aita jaun
•señor padre
•abuelo

6.
•aitabitxi
•padre de adorno
•padrino


7.
•aita besoetako
•padre de los brazos
•padrino del bautismo

8.
•aita pontekoa
•padrino del bautisno


◇◇◇